Monday 22 August 2016

THAY ĐỔI VỊ TRÍ DẤU PHẨY CỦA SỐ THẬP PHÂN

A - LÝ THUYẾT


Muốn nhân một số thập phân với 10; 100; 1000; … ta chỉ việc dịch dấu phẩy của số đó sang bên phải một, hai, ba,…chữ số.
Ví dụ: 12,345 x 10 = 123,45
120,984 x 100 = 12098,4
Muốn chia một số thập phân cho 10; 100; 1000;… ta chỉ việc dịch dấu phẩy của số đó sang bên trái một, hai, ba,… chữ số.
Ví dụ: 21,655 : 100 = 0,21655

B - MỘT SỐ VÍ DỤ

Bài 1: Khi cộng một số tự nhiên với một số thập phân mà phần thập phân có một chữ số, một học sinh đã quên dấu phẩy của số thập phân và tiến hành cộng như cộng hai số tự nhiên nên được kết quả là 183. Tìm hai số hạng của phép cộng biết tổng đúng là 58,8.
Bài giải:
Tổng sai hơn tổng đúng là: 183 – 58,8 = 124,2
Vì bạn học sinh quên dấu phẩy của số thập phân có một chữ số ở phần thập phân nên số đó gấp lên 10 lần. Do đó, tổng tăng lên 9 lần số thập phân đó. Vậy 9 lần số thập phân đó chính là 124,2.
Số thập phân đó là: 124,2 : 9 = 13,8
Số tự nhiên là: 58,8 – 13,8 = 45
Đáp số: 13,8 và 45
Ví dụ 2: Khi cộng hai số thập phân, một học sinh đã bỏ quên dấu phẩy của một số thập phân có hai chữ số ở phần thập phân nên được kết quả là 158,6. Tìm hai số thập phân đó biết tổng đúng là 36,83.
Bài giải:
Tổng sai hơn tổng đúng là: 158,6 – 36,83 = 121,77
Vì bạn học sinh đã bỏ quên dấu phẩy của một số thập phân có hai chữ số ở phần thập phân nên số đó gấp lên 100 lần. Do đó, tổng tăng lên 99 lần số thập phân đó. Vậy 99 lần số thập phân đó là 121,77.
Số thập phân đó là: 121,77 : 99 = 1,23
Số thập phân còn lại là: 36,83 – 1,23 = 35,6
Đáp số: 35,6
Bài 3: Tìm hai số thập phân có tổng bằng 503,69 biết rằng nếu dời dấu phẩy của số thứ nhất sang bên phải 1 chữ số ta sẽ được số thứ hai.
Bài giải:
Khi dời dấu phẩy của một số thập phân sang bên phải 1 chữ số thì số đó gấp lên 10 lần. Vì vậy số thứ hai gấp 10 lần số thứ nhất.
Nếu coi số thứ nhất là 1 phần thì số thứ hai là 10 phần như thế.
Tổng số phần bằng nhau là: 10 + 1 = 11 (phần)
Số thứ nhất là: 503,69 : 11 = 45,79
Số thứ hai là: 457,9
Đáp số: 45,79 và 457,9
Bài 4: Tìm hai số thập phân có tổng bằng 333,098, biết rằng nếu dời dấu phẩy của số thứ nhất sang phải hai chữ số ta sẽ được số thứ hai?
Hướng dẫn: bài này tương tự bài 3, sẽ tìm được số thứ nhất là 3,298 và 329,8.
Bài 5: Tìm hai số thập phân có hiệu bằng 915,8832, biết rằng nếu dời dấu phẩy của số lớn sang trái 3 chữ số ta sẽ được số bé?
Bài giải:
Khi dời dấu phẩy của một số thập phân sang bên trái 3 chữ số thì số đó giảm đi 1000 lần. Vì vậy, số bé bằng 1/1000 số lớn. Nếu coi số bé là 1 phần thì số lớn là 1000 phần như thế.
Hiệu số phần bằng nhau là: 1000 – 1 = 999 (phần)
Số bé là: 915,8832 : 999 = 0,9168
Số lớn là: 916,8
Đáp số: 0,9168 và 916,8.

C - BÀI TẬP TỰ LUYỆN

Bài 1: Khi cộng hai số thập phân, Lan đã quên dấu phẩy của số thập phân mà phần thập phân có một chữ số nên được kết quả là 84,97. Tìm hai số hạng của phép cộng, biết tổng đúng là 43,57.
Bài 2: Khi cộng hai số thập phân, một học sinh đã quên dấu phẩy của một số thập phân có hai chữ số ở phần thập phân nên được kết quả là 498,843. Tìm hai số thập phân đó biết tổng đúng là 107,793.
Bài 3: Tìm hai số thập phân có tổng bằng 101,97 biết rằng nếu dời dấu phẩy của số thứ nhất sang bên phải một chữ số ta sẽ được số thứ hai.
Bài 4: Tìm hai số thập phân có tổng bằng 99,384, biết rằng nếu dời dấu phẩy của số thứ nhất sang phải hai chữ số ta sẽ được số thứ hai.
Bài 5: Khi cộng một số tự nhiên với một số thập phân mà phần thập phân có hai chữ số, một học sinh đã quên dấu phẩy của số thập phân và tiến hành cộng như cộng hai số tự nhiên nên được kết quả là 1996. Tìm hai số hạng của phép cộng, biết tổng đúng là 733,75.
Bài 6: Tìm hai số thập phân có hiệu bằng 9064,926. Biết rằng nếu dời dấu phẩy của số lớn sang trái 3 chữ số ta được số bé.
Bài 7: Khi trừ một số tự nhiên cho một số thập phân mà phần thập phân có ba chữ số. Do sơ ý, một học sinh đã quên dấu phẩy ở số thập phân và đặt phép trừ như trừ hai số tự nhiên nên được kết quả là 900. Tìm hai số tự nhiên đó, biết hiệu đúng là 1994,904.
Bài 8: Tổng của ba số là 1019,535. Tìm ba số đó, biết rằng dời dấu phẩy của số thứ nhất sang bên phải một chữ số ta được số thứ hai. Dời dấu phẩy của số thứ nhất sang bên trái một chữ số ta được số thứ ba.
Bài 9: Hai số thập phân có tổng là 15,83. Nếu dời dấu phẩy của số bé sang phải một hàng rồi trừ đi số lớn thì được 0,12. Tìm hai số đó.
Bài 10: Tổng hai số là 55,22. Nếu dời dấu phẩy của số bé sang trái một hàng rồi lấy hiệu giữa số lớn và nó ta được 37,07. Tìm hai số đó.

No comments: